Dziś 31. urodziny świętuje aktualnie obowiązująca ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych 🙂
W tym czasie była ona oczywiście wielokrotnie nowelizowana. Z punktu widzenia funkcjonowania uczelni ciekawa zmiana dotyczy dozwolonego użytku chronionych utworów przewidzianego w art. 27 pr. aut.
W pierwotnej wersji brzmienie tego przepisu było następujące:
Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań, korzystać z opublikowanych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów opublikowanego utworu.
Czasy się jednak zmieniają – a przynajmniej technologie powielania treści i przekazywania informacji. Trudno się więc dziwić, że art. 27 pr. aut. również przeszedł ewolucję. Przed 20 wrześnie 2024 r. brzmiał on tak:
- Instytucje oświatowe (…) mogą na potrzeby zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych lub w celu prowadzenia działalności naukowej korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz zwielokrotniać w tym celu rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów.
- W przypadku publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym korzystanie, o którym mowa w ust. 1, jest dozwolone wyłącznie dla ograniczonego kręgu osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe, zidentyfikowanych przez podmioty wymienione w ust. 1.
Obecnie art. 27 pr. aut. uzyskał poniższy kształt:
- Instytucje oświatowe (…) mogą na potrzeby zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych lub w celu prowadzenia działalności naukowej korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu, w tym zwielokrotniać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów nieprzekraczające 25 % objętości utworu, pod warunkiem że korzystanie to nie ma charakteru zarobkowego oraz odbywa się na odpowiedzialność tych instytucji lub podmiotów, na ich terenie lub w innym miejscu, lub za pośrednictwem bezpiecznego środowiska elektronicznego dostępnego, dzięki zastosowaniu procedur uwierzytelniających, tylko dla uczących się i nauczających lub prowadzących działalność naukową w danej instytucji lub danym podmiocie.
- Uznaje się, że korzystanie z utworu na potrzeby zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych za pośrednictwem bezpiecznego środowiska elektronicznego, w sposób określony w ust. 1, odbywa się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w którym dana instytucja oświatowa lub dany podmiot mają siedzibę.
Doprecyzowaniu uległ zakres dopuszczalnego zwielokrotniania, a także warunki, na jakich przebiegać ma korzystanie z chronionych utworów. Z perspektywy praktyki uniwersyteckiej powyższe zabiegli legislacyjne nie spowodują rewolucji: już wcześniej jasne bowiem było, że fragment to zaledwie część utworu – z pewnością nawet nie połowa; że dostęp do zwielokrotnianych dzieł musi być kontrolowany; że takie użycie wyklucza element ekonomiczny – choć korzystać mogą zarówno placówki publiczne, jak i prywatne.
Odnośnie do uzasadnienia nowelizacji: zob. druk nr 406 – Sejm RP, Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw.
Komentarze są wyłączone, ale trackbacki i pingbacki są aktywne.